می‌دانیم قرآن کتاب شفاء، هدایت و رحمت است:

يا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ شِفاءٌ لِما فِي الصُّدُورِ وَ هُدىً وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنينَ «اى مردم! اندرزى از سوى پروردگارتان براى شما آمده است و درمانى براى آنچه در سينه‏ هاست (درمانى براى دلهاى شما) و هدايت و رحمتى است براى مؤمنان!»[یونس/57]

و خدای متعال می‌فرماید که قرآن کتابی است که:

از شنيدن آياتش لرزه بر اندام كسانى كه از پروردگارشان مى‏ ترسند مى‏ افتد سپس برون و درونشان نرم و متوجّه ذكر خدا مى‏ شود[زمر/39]

اما سوال اساسی این است که چرا خیلی از ماها واقعا این حس را نسبت به قرآن نداریم نه شفای خودمان را از قرآن می‌توانیم بگیریم و نه از خواندن قرآن بدنمان به لرزه می‌افتد؟ تکرار سوره‌ها و آیات را از لحاظ پند آموزی و تاثیرگذاری بی فایده ( و یا حداقل کم فایده) می‌بینیم. و اگر هم قرآن می‌خوانیم صرفا برای ثواب‌هایی است که در روایات آمده است؟

پاسخ:

برای تاثیرپذیری و لذت بردن از قرآن شرایط و مقدمات خاصی لازم است که در اینجا به تبیین یکی از این موارد می‌پردازیم:

احساس نیاز به قرآن:

به صورت کلی انسان زمانی بهتر می‌تواند مطلبی را بهتر یاد بگیرد و از آن تاثیر پذیرفته و به آن عمل کند که احساس نیاز به آن کند.

مثلا: زمانی زبان انگلیسی را بهتر و سریع‌تر یاد می‌گیریم که احساس نیاز و کمبودی نسبت به آن در ما ایجاد شود مثلا بخواهیم فیلم‌های غربی را با زبان اصلی ببینیم. و اگر بخواهیم تا شش ماه آینده به کشورهای انگلیسی زبان برویم یادگیری ما نیز بسیار سریع‌تر خواهد بود و حالت جدی‌تری به خود خواهد گرفت. و یا یک دختر زمانی کتاب آشپزی برایش جذابیت دارد و پخت غذا را بهتر یاد می‌گیرد که ازدواج کند و بخواهد آشپزی کند. انسان زمانی طریقه عوض کردن تایر ماشین را یاد می‌گیرد که ماشین داشته باشد و احتمال پنچری ماشین را بدهد.

قرآن نیز کارش این است که ما را به سعادت اخروی برساند راه و روش جدا شدن از متعلقات دنیوی یاد داده و ما را مشغول جمع‌آوری توشه برای روز قیامت نماید. بدیهی است که کسی که اصلا به فکر قیامت و آخرت نیست و هیچ انگیزه‌ای برای رسیدن به سعادت اخروی را ندارد، هیچ تاثیری از قرآن نخواهد پذیرفت و مثل این فرد مانند آن کسی است که از هرچی رایانه و لب تاب است بدش می‌آید و شما به او کتابی در مورد تایپ کردن تدریس کنید.

قرآن کریم نیز در این مورد می‌فرماید:

ذلِكَ الْكِتابُ لا رَيْبَ فيهِ هُدىً لِلْمُتَّقينَ «آن كتاب با عظمتى است كه شك در آن راه ندارد و مايه هدايت پرهيزكاران است.»[بقره/2]

و نیز می‌فرماید:

هُدىً وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنينَ هدايت و رحمتى است براى مؤمنان![یونس/57]

متقین و مومنین مصداق بارز کسانی هستند که به غیب و آخرت ایمان دارند و می‌دانند که این کتاب، کتاب هدایت آن‌هاست و باید به این کتاب عمل کنند تا به سعادت اخروی برسند برای همین نیز کاملا احساس نیاز به قرآن می‌کنند.

بنابراین مانیز به هر میزان که بتوانیم تقوا و ایمان خود را قوی‌تر نماییم و انگیزه رسیدن به نعمت‌های بهشتی و قرب الی‌الله را در خود افزایش دهیم در واقع احساس نیاز خود را به قرآن بیشتر کرده‌ایم و بیشتر خواهیم توانست از آن بهره بگیریم.