مهمترین وزیباترین پرسشهای روز قیامت
پرسش:
براساس آیات نورانی و روایات حضرات معصومین علهیمالسلام در روز قیامت از انسان چه سوالاتی پرسیده میشود؟ و انسان باید چه جوابهای را برای آنها آماده سازد؟
پاسخ:
انسان در این دنیای خاکی برای خوشگذاری و لهو و لعب و رسیدن به آمال و آرزویهای دنیایی پا به عرصه این دنیای خاکی نگذاشته است؛ خداوند متعال انسان را موجودی مسئول خلق کرده است که باید با اعمال و رفتار پسندیده خود، آخرتی نیکو و آباد بسازد. از این رو انسان در قبال اعمال و رفتارهای اختیاری خود باید پاسخگو باشد.
«فَلَنَسْئَلَنَّ الَّذينَ أُرْسِلَ إِلَيْهِمْ وَ لَنَسْئَلَنَّ الْمُرْسَلينَ [اعراف/6] پس، قطعاً از كسانى كه [پيامبران] به سوى آنان فرستاده شدهاند خواهيم پرسيد، و قطعاً از [خود] فرستادگان [نيز] خواهيم پرسيد»
در قیامت از چند چیز سوال می شود:
1- از نعمت ها سوال می شود.
«ثُمَّ لَتُسْئَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعيمِ [تکاثر/8] سپس در همان روز است كه از نعمتِ [روى زمين] پرسيده خواهيد شد»
اولین و مهمترین جوابی که انسان برای روز قیامت باید آماده کند، جواب از طریقه برخورد با نعمتهای الهی است. نعمتهای بیشمار و ارزشمندی که حتی شمارش آنها برای انسان قابل تصور نیست، از این رو انسان با روش الهی که در زندگی در پیش میگیرد توان جواب از این سوال را خواهد داشت. « وَإِن تَعُدُّواْ نِعْمَتَ اللّهِ لاَ تُحْصُوهَا » [إبراهیم/۳]و اگر بخواهید نعمتهای خدا را بشمارید نمیتوانید آنها را شمارش کنید»
پرسش از نعمت در روز قیامت، این سوال را در ذهن تداعی میکند که برترین نعمتها چه نعمتی است که در روز قیامت باید آمادهی جواب دهی از آن را داشته باشم.
از امام صادق علیه السلام در خصوص این آیه شریفه سوال شد که نعمتی که در قیامت از انسان سوال می شود چیست؟ حضرت فرمودند: "ما اهلبيت هستيم كه خداوند به وجود ما به بندگانش نعمت داده، و ميان آنها بعد از اختلاف الفت بخشيده، دلهاى آنان را به وسيله ما به هم پيوند داده، و برادر خود ساخته، بعد از آنكه دشمن يكديگر بودند، و به وسيله ما آنها را به اسلام هدايت كرده" ... آرى نعيم همان پيامبر ص و خاندان او است"[1]
2- از عهد و پیمان سوال می شود.
« وَأَوْفُواْ بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ کَانَ مَسْوُولاً» [الإسراء/۳۴] و به عهد و پیمان (خود که با خدا یا مردم بستهاید) وفا کنید، چرا که از (شما روز رستاخیز درباره) عهد و پیمان پرسیده میشود»
اولین عهد و پیمانی که انسان باید جوابی برای آن داشته باشد.عهد و پیمانی است که انسان در قبال خداوند متعال متعهد به آن شده است عهد و پیمانی که انسان خود معترف به آن عهد شده است.
«أَشْهَدَهُمْ عَلى أَنْفُسِهِمْ أَ لَسْتُ بِرَبِّكُمْ قالُوا بَلى شَهِدْنا أَنْ تَقُولُوا يَوْمَ الْقِيامَةِ إِنَّا كُنَّا عَنْ هذا غافِلينَ [اعراف/172] و هنگامى را كه پروردگارت از پشت فرزندان آدم، ذريّه آنان را برگرفت و ايشان را بر خودشان گواه ساخت كه آيا پروردگار شما نيستم؟ گفتند: «چرا، گواهى داديم» تا مبادا روز قيامت بگوييد ما از اين [امر] غافل بوديم.»
3- از رفتار و کردار سوال میشود.
انسان در قیامت باید آماده جواب دهی اعمال و رفتارهای که در دنیا انجام داده است باشد.«فَوَ رَبِّكَ لَنَسْئَلَنَّهُمْ أَجْمَعينَ عَمَّا كانُوا يَعْمَلُونَ [حجر/ 92-92]پس سوگند به پروردگارت كه از همه آنان خواهيم پرسيد، از آنچه انجام مى دادند.»
4- از اعضاء وجوارح
«وَ لا تَقْفُ ما لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنْهُ مَسْؤُلا[اسراء/36]و چيزى را كه بدان علم ندارى دنبال مكن، زيرا گوش و چشم و قلب، همه مورد پرسش واقع خواهند شد»
نکته ها و پیام ها:
1- انسان در این دنیایی خاکی به واسطه قدرت، علم و اختیاری که به او داده شده است دارای مسئولیتهای مختلفی است.
2- مهمترین سوالی که در روز قیامت از انسان سوال میشود در خصوص نعمتهای است که خداوند متعال در اختیار انسان قرار داده است از طرفی با استفاده از روایات ائمه اطهار علیهمالسلام، بالاترین نعمتهای خداوند متعال نعمت هدایت و رهبری حضرات معصومین علیهمالسلام است.
---------------------------------------
منبع: رهروان ولایت ـ
پی نوشت:
[1]. تفسير نمونه، ج27، ص: 287